Vanuit het coalitieakkoord zijn extra middelen in de begroting opgenomen voor Wmo en jeugd; een deel daarvan is tijdelijk, wat betekent dat er een taakstelling is opgenomen met ingang van 2019. In 2020  worden de  maatregelen  gecontinueerd om de zorgkosten om te buigen en die taakstelling te gaan realiseren. In 2019 begint de beweging naar de voorkant zichtbaar te worden voor zowel jeugd als Wmo; er is in de indicatiestelling een verschuiving in zorgzwaarte voor jeugd en voor Wmo. Dit heeft als gevolg dat de kosten in 2019 voor Wmo zijn gestabiliseerd.
In totaal is er op dit programma over 2019 een nadelig saldo van € 3,4 mln. Dit betreft hogere lasten € 3,5 mln. en hogere baten €  0,1 mln. Op onderdelen is wel sprake van afwijkingen. De hogere lasten worden hoofdzakelijk verklaard door:

• Jeugdhulp € 3,0 mln. nadeel
• Wmo € 0,8 mln. nadeel
• Huisvesting jeugd- en wijkteams -/- € 0,4 mln. voordeel

Bij de narap was de verwachting dat met de extra ontvangen middelen van het rijk, de inzet op allerlei maatregelen om de kosten binnen zorg en jeugd terug te dringen en andere incidentele voordelen, ertoe zou leiden dat de taakstelling van € 2,5 mln. voor 2019 werd ingevuld. Deze verwachting is niet uitgekomen.

Jeugdhulp
In 2019 hebben we opnieuw een groei geconstateerd in het aantal jeugdigen dat gebruik maakt van specialistische jeugdhulp.
Voor jeugd zijn in 2019 maatregelen ingezet die bij de nieuwe instroom een verschuiving laten zien van zwaardere naar lichtere vormen van zorg. Omdat de bestaande groep die jeugdhulp ontvangt maar langzaam uitstroomt, is het effect van de maatregelen nog niet terug te zien in de kosten.
Een van de maatregelen was het strakker sturen op de contracten van de 2^e lijn jeugdhulp, onder andere om te zorgen dat de administratie bij de aanbieders en bij de gemeente op orde kwamen. Dat is onvoldoende gelukt. Aan het einde van het jaar bleek dat er in 2019 sprake was van enkele zeer dure cliënten waardoor een overschrijding is ontstaan.
Aanvullende maatregelen zullen nodig zijn om de taakstelling te realiseren en het tekort terug te dringen.

Wmo
Ook voor de Wmo leiden de genomen maatregelen tot inzet van minder dure hulp. Wel blijft, zoals verwacht als gevolg van autonome groei, het aantal mensen dat een beroep doet op ondersteuning stijgen. Per 2019 is het abonnementstarief in de Wmo ingevoerd; dit betekent dat de eigen bijdrage die mensen voor Wmo-ondersteuning betalen voor iedereen gelijk is en niet langer inkomensafhankelijk. Dit heeft een aanzuigend effect en heeft geleid tot een extra groei van het aantal aanvragen voor hulp bij het huishouden. Dit effect is zichtbaar in het hele land. Dit leidt tot hogere lasten.