Op het gebied van dienstverlening zijn er veel ontwikkelingen. Naast het optimaliseren van bestaande dienstverlening is in 2019 ook gestart met voorbereidingen op wijzigingen in dienstverlening als gevolg van komende nieuwe wetgeving zoals de Omgevingswet en de Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb). Deze worden verwerkt in de visie op dienstverlening. In 2019 is onder meer  gewerkt aan de impactanalyse en gestart met de voorbereiding van proefprojecten voor de Wkb die in 2020 gaan plaatsvinden.
In het Coalitieakkoord is bij de opgave Veilige stad de focus gelegd op ondermijning, het overlast tegen gaan en handhaving. De bijbehorende ambities onderstrepen de urgentie die gevoeld wordt om deze grootstedelijk problematiek in Zaanstad aan te pakken. Noodzakelijke keuzes worden gemaakt via programma/projectsturing zoals bijvoorbeeld het Programma Ondermijning, Pact Poelenburg, en in de reguliere cyclus van het beleidsprogramma Vergunningverlening, Toezicht, Handhaving (VTH) 2019-2021 in combinatie met het jaarlijkse uitvoeringsprogramma.

Optimaliseren van de (online) dienstverlening aan inwoners, ondernemers en partners
Voor het optimaliseren van de (online) dienstverlening aan inwoners, ondernemers en partners is eind 2019 een begin gemaakt met het opstellen van een visie op dienstverlening. Het eindproduct wordt een visiedocument dat een toekomstig beeld schetst van de dienstverlening aan onze inwoners en ondernemers. Daarnaast is dit jaar het project Helder!Zaans gestart met als doel het schrijven van bewonersbrieven in begrijpelijk Nederlands, op taalniveau B1. Het wordt in 2020 voortgezet, omdat de schriftelijke communicatie met inwoners meer omvat dan uitsluitend bewonersbrieven en de website.
Ook heeft de verdere digitalisering van de dienstverlening zich voortgezet. Inwoners kunnen steeds meer vanaf huis digitaal producten van burgerzaken aanvragen.
De stimulering en ontsluiting van Zaans Historie door het Gemeente Archief voor inwoners en ondernemers heeft ook in 2019 succesvol plaatsgevonden. Tentoonstellingen, lezingen, en educatie van jongeren zijn belangrijke voorbeelden hiervan. Verder gebeurt de digitale ontsluiting van archiefmateriaal met de hulp van vele vrijwilligers, vooral inwoners van Zaanstad.

Toezicht houden op de naleving van regels en het terugdringen van overtredingen
Onderdeel van het toezicht houden op de naleving van regels en het terugdringen van overtredingen vormt de deelname aan de LSI-aanpak (Landelijke Stuurgroep Interventieteams). Dit betreft een  samenwerking met Belastingdienst, UWV, SVB, IND, inspectie SZW. In 2019 is deelgenomen aan het Project Aanpak Brandaris: In dit gebied hebben gerichte controles plaatsgevonden  om enerzijds misstanden als belasting-, uitkerings-, en woonfraude op te sporen en anderzijds waar nodig zorg en ondersteuning te bieden.
Overlast door jongeren is een thema dat zowel preventief als repressief wordt benaderd. We willen  voorkomen dat overlastschoppers de criminaliteit inglijden of als voorbeeld worden gezien door jongere broertjes of zusjes. Dit gebeurt via de 075-aanpak en door de jeugdboa’s die overlastgevende groepen en jongeren in beeld brengen en aanspreken. Daarnaast wordt ook met jongeren het gesprek aangegaan over hun toekomst, zodat hen ook perspectief geboden wordt.
Jeugdboa’s, handhaving op de bijstand en alle andere vormen van handhaving worden integraal aangestuurd door de burgemeester. Belangrijke activiteiten in 2019 zijn geweest:
- De voortzetting van de gebiedsgerichte handhaving in de Czarinastraat in de Russische Buurt, Zuiddijk en Burcht
- Starten met preventief fouilleren in veiligheidsrisico gebieden; Poelenburg en centrum zijn aangewezen als veiligheidsrisico gebieden
- Voorbereiden wapeninleveractie uit te voeren in januari/februari 2020
- Zaanstadbreed is er handhavend opgetreden tegen onjuist aangeboden afval. In Poelenburg is hiervoor samen op getrokken met de vuilnisophaaldienst HVC
- Sluiting diverse drugspanden
- Voorbereiding komst bodycams
- Voorbereiding gebruik wielklem.

Terugdringen van de invloed van de onderwereld op de bovenwereld
Om de invloed van de onderwereld op de bovenwereld terug te dringen wordt intensief samengewerkt met politie, justitie en andere partners zoals het RIEC en belastingdienst. Deze samenwerking werpt al zijn vruchten af in de Russische buurt, Zuiddijk en de Burcht.  
Voorbeelden van activiteiten zijn:
- Er zijn bewustwordingsacties gehouden rondom Ondermijning binnen de gemeente (Dag van de Ondermijning) en op straat (hoe ruikt een XTC-lab of dumpplek)
- Bibob-toetsen bij vergunningsaanvragen zijn geïmplementeerd. Deze worden in het eerste kwartaal 2020 geëvalueerd
- Coffeeshop beleid is vastgesteld in 2019
- Aanvraag en selectieprocedure voor de verdeling van shishalounge vergunningen zijn vastgesteld.  
- Aanmelding voor deelname aan wietpilot van ministerie Veiligheid &Justitie. We zijn daarbij ook geselecteerd voor deelname aan deze pilot
- Plan van aanpak mensenhandel is afgerond
- Deelname aan meerdere regionale projecten (Drugsproductielocaties, bestuurlijk afpakken, dealende jeugd).
Ondermijning vergt een doorlopende vernieuwende blik op de wijze van aanpak. Samen met deze ketenpartners houden we een nadrukkelijke vinger aan de pols bij ondermijnende criminaliteit in onze gemeente.

Voorbereid zijn op rampen en crises en calamiteiten
Om goed voorbereid te zijn op rampen en crises en calamiteiten is door de gemeente en de partners (pro)actief gewerkt aan verbeteringen in de organisatiestructuur, opleiding en faciliteiten. Resultaten zijn de integratie van de meldkamer van politie, brandweer en ambulancezorg, opening van de brandweerschool Noord-Holland, start van de GHOR Zaanstreek Waterland, en de evaluatie van het Regionaal Repressief Dekkingsplan 2016-2020.