In dit programma zijn de baten en lasten opgenomen van economie, de Participatiewet (uitkeringen en re-integratie), de sociale werkvoorziening, armoede en schulden. De gemeente speelt een faciliterende en stimulerende rol om de lokale economie en ondernemerschap te stimuleren en Zaankanters kansen te bieden op werk en financiële zelfredzaamheid. De afwijkingen ten opzichte van de begroting hebben vooral betrekking op de inkomensvoorzieningen die de gemeente uitkeert.

De lasten over het programma zijn € 0,878 mln. lager dan begroot. De redenen van dit voordeel zijn meervoudig. De kosten voor de sociale werkvoorziening nemen sneller af dan verwacht (€ 0,15 mln.) . Deze werknemers krijgen relatief vaak te maken met ziekte of andersoortige belemmeringen waardoor zij stoppen met werken voordat ze de pensioenleeftijd behalen. De inspanningen om werkzoekenden te begeleiden naar werk heeft in combinatie met het goede economische klimaat tot gevolg dat de gemeente minder uitgeeft aan uitkeringen dan het daarvoor bestemde Rijksbudget. Op de armoederegelingen bijzondere bijstand, ziektekostenverzekering en Meedoen is minder uitgegeven (€ 0,6 mln.). Het lagere aantal verstrekte bijstandsuitkeringen kan hier invloed op hebben gehad. Tegelijkertijd blijft er in Zaanstad een grote groep minimahuishoudens die geen aanspraak maken op regelingen en voorzieningen waar zij wel recht op hebben. Hiernaast hebben ook autonome ontwikkelingen als minder verhuisbewegingen vanwege de krapte op de woningmarkt invloed op deze budgetten. Op schulddienstverlening zijn lagere lasten gerealiseerd  (€ 0,1 mln.). Het aantal schuldregelingen is in de tweede helft van 2019 gedaald ten opzichte van het eerste jaar dat de Kredietbank actief was in Zaanstad. Deze ontwikkeling wordt gemonitord en verder onderzocht door de Kredietbank.

Ook de baten van het programma leveren een financieel voordeel op en wel van € 0,6 mln. Hiervoor zijn hoofdzakelijk twee verklaringen. Bij de aanpak van de Participatiewet gaan de rechtmatige en doelmatige aspecten van de wet samen op. Er is een financieel voordeel (€ 0,4 mln.) behaald door een intensieve controle op de rechtmatige verstrekking van uitkeringen en de verbeterd debiteurenbeheer over onrechtmatig verstrekte uitkeringen. Daarnaast zijn de kosten voor het project maatschappelijke diensttijd hoger dan verwacht (€ 0,2 mln.) dan ingeschat bij de najaarsrapportage omdat de uitvoering sneller gaat dan verwacht. Deze kosten worden gedekt uit een hogere subsidiebeschikking voor het project.

De onttrekkingen uit de reserves zijn lager dan verwacht (€ 0,15 mln.). Dit betreft het Regionaal Werkbedrijf Zaanstreek- Waterland. Er is vooral tijd besteed aan de voorbereiding van het actieplan Perspectief op Werk.