Naamloze vennootschap

De Huisvuil Centrale (HVC) heeft als doel het zeker stellen dat tegen de laagste kosten en op verantwoorde wijze het Zaanse rest-, grof- en gft-afval wordt verwerkt.

De gemeente Zaanstad heeft 265 aandelen in HVC. Wethouder Baerveldt vertegenwoordigt de gemeente in de AvA, plaatsvervanging wethouder Mutluer

Marktontwikkelingen

A. Zaanstad als eigenaar (aandeelhouder)

Financiën

In de AVA van december 2015 is besloten tot een nieuwe financiële structuur waarbij de HVC in 2024 zelfstandig leningen kan aantrekken. Leningen die zijn gebaseerd op artikel 9 van de ballotageovereenkomst worden afgebouwd. Dit betreft dus gegarandeerde leningen waarbij de aandeelhouders hoofdelijk aansprakelijk zijn. De zogenaamde artikel 7 (oftewel de niet- gegarandeerde leningen) zullen volledig afgelost zijn in 2024.

Daarnaast is het van belang dat HVC eigen vermogen opbouwt. Gestreefd wordt naar € 100-110 miljoen in 2024. Komende jaren is er geen uitkering van dividend en wordt er bezuinigd.

Nieuwe aandeelhoudersrelatie

De gemeente heeft in 2019 de AIJZ verlaten. Zaanstad heeft nu 9,09% rechtstreeks aandeel in HVC in eigendom verkregen. Zaanstad is hiermee formeel uit de Gemeenschappelijke Regeling AIJZ getreden en formeel toegetreden tot de Ballotageovereenkomst voor aandeelhouders A.

Van gas los

De aandeelhoudersvergadering heeft in 2017 bevestigd dat het ondersteunen van de gemeenten en waterschappen in “van gas los” gezien moet worden als kerntaak voor HVC in lijn met de eerdere opdracht om maximaal te verduurzamen op restwarmte. Gestart is met een klankbordgroep Van gas los om de financieringsmogelijkheden in kaart te brengen voor deze opgave. Ook wordt bekeken hoe deze opgave zich verhoudt tot de doelstelling van solvabiliteitsopbouw in het licht van koers 2024. In deze klankbordgroep zijn de wethouders financiën van de gemeentes vertegenwoordigd. Na in totaal 6 bijeenkomsten zal er een advies geformuleerd worden vanuit de klankbordgroep voor de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in mei 2020.

AEB

Het Amsterdamse Afval Energie Bedrijf (AEB) kwam afgelopen zomer in de problemen. De gemeente Amsterdam overwoog samenwerking met een externe partij om de financiële problemen op te lossen. HVC kwam in beeld als mogelijke partij.

De aandeelhouders van HVC waren kritische over de mogelijke samenwerking. Hierover heeft gemeente Zaanstad samen met andere aandeelhouders een gesprek gevoerd met de directie.

In oktober besloot de HVC dat een fusie of samenwerking met  AEB niet langer tot de mogelijkheden behoort. De afvalstromen van de twee bedrijven bleken te veel van elkaar te verschillen.

B. Zaanstad als opdrachtgever

Nieuwe DVO HVC-gemeente Zaanstad

Zaanstad neemt ook diensten af van de HVC, waaronder afvalinzameling en gladheidsbestrijding. Deze taken zijn vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO). In december 2018 is de raad geïnformeerd (2018/41849) dat de huidige DVO één jaar is verlengd tot 1 januari 2020. Dit is een voorzorgsmaatregel voor als de onderhandelingen voor een nieuwe DVO  niet voor eind 2019  waren afgerond.

In 2019 zijn er gesprekken gevoerd over een nieuwe DVO. Hierin worden relevante ontwikkelingen meegenomen met betrekking tot afval op het gebied van innovatie en duurzaamheid.  Ook een duidelijker tariefopbouw per product en prestatieafspraken voor de verschillende taken worden onderdeel van de nieuwe DVO. De verwachting is dat in het eerste half jaar van 2020 de nieuwe DVO voor besluitvorming zal worden aangeboden aan het college.

Nieuwe huurovereenkomst

Zaanstad huurt de locatie Spierling van de HVC. Looptijd, verlenging en vernieuwing van het contract zijn gelijk aan die van de DVO. Het huurcontract wordt ook in 2020 verlengd.

Risicoprofiel

Het risicoprofiel van de HVC is hoog. Dit wordt veroorzaakt door grote financiële belangen in de HVC van Gemeente Zaanstad via het aandeelhouderschap en onzekerheid over de ontwikkeling van de elektriciteitsprijs. Daarnaast participeert HVC in diverse consortia, waaronder het Windmolenpark. De publieke en maatschappelijke betrokkenheid bij HVC is hoog, afvalverwerking raakt de burger. Naar verwachting worden de risico’s de komende tijd kleiner.  Dit heeft te maken met een aantal ontwikkelingen: Ten eerste wordt er de laatste jaren weer winst gemaakt door HVC, in tegenstelling tot de jaren daarvoor De kans dat HVC “omvalt” is hierdoor uiterst gering, mede gestaafd door de gunstige bedrijfsvooruitzichten. Daar komt bij dat het eigen vermogen weer toeneemt en deels wordt gebruikt om de leningen versneld af te lossen. Het risicoprofiel blijft in de categorie hoog vallen.

Risico analyse

Financiële positie

Jaarcijfers 2019 zijn nog niet beschikbaar. Jaarcijfes komen eind mei beschikbaar, na de Algemene Vergadering van Aandeelhouders.

Risico's

De risico’s die kunnen worden onderkend zijn de lagere verwerkingstarieven op afval door landelijke overcapaciteit en structureel lagere energie-inkomsten als gevolg van lagere prijzen op de elektriciteitsmarkt. Daarnaast wordt als gevolg van de groeiende nadruk op scheiden van afval minder te verbranden afval aangeboden. Afval van niet-aandeelhouders (b.v. uit Engeland en Italië) wordt in concurrentie verworven.

Beheersmaatregelen

• Annotaties van de agenda van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in het college van B&W
• Periodiek ambtelijk overleg met verschillende klankbordgroepen (zowel financiële als beleidsmatige) met de overige aandeelhouders van HVC.